Hầu hết các bậc cha mẹ ở Việt Nam đều có chung một quan niệm rằng việc học là chuyện quan trọng nhất của con cái. Đó là đúng đắn. Tuy nhiên cái sự “Học” ở đây nó không chỉ gói gọn trong việc học văn hóa và kiến thức chuyên ngành mà nó còn bao gồm cả việc học kỹ năng sống, học các kiến thức về xã hội nữa.
Tư tưởng đúng nhưng cách hành động sai sẽ khiến cho con trẻ có thể phát triển không đồng đều và dẫn đến các hậu quả khó lường. Việc dồn tất cả thời gian để bắt trẻ học trên lớp, thậm chí chúng còn không có thời gian để thở chứ đừng nói là được vận động, chơi đùa. Điều này sẽ khiến trẻ rối loạn phát triển. Nhẹ thì trở nên ù lỳ, nhút nhát vì chẳng có một chút kiến thức xã hội nào cả, còn nặng hơn sẽ dẫn đến bệnh tự kỷ – kẻ thù lớn nhất của trẻ em ngày nay!
Tại sao các bậc cha mẹ biết đó là sai nhưng vẫn cứ làm?
Sự lo lắng và tâm lý làm theo đám đông là hai nguyên nhân chính dẫn đến điều này. Chính vì lo lắng, sợ rằng con mình sẽ không theo kịp bạn bè nên các ông bố, bà mẹ phải đưa con đi học thêm đủ thứ nơi. Tuy nhiên còn có một thứ nguy hiểm hơn, đó chính là lối suy nghĩ: “luôn làm theo đám đông” của đại đa số người Việt Nam. Có sự thật đau lòng rằng: ở Việt Nam, nếu tất cả mọi người cùng xã rác xuống đường mà bạn lại dám cho rác vào thùng thì bạn chính là kẻ lập dị. Tương tự như vậy, nếu mọi đứa trẻ đều bị ép đi học thêm 3-4 nơi mà con mình không làm giống như vậy thì hóa ra con mình là đứa trẻ dị biệt sao? Không thể được, phải cho chúng đi học thếm “giống” bạn bè ngay thôi!
Tác hại và những con số thông kê “ám ảnh” ?
Áp lực hoặc quá căng thẳng trong học tập, thi cử là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng rối loạn tâm lý và thậm chí là tự kỉ, trầm cảm ở trẻ em. Bà Nguyễn Thị Nha Trang, ThS. về giáo dục đặc biệt, chủ nhiệm dự án Phát hiện sớm trẻ tự kỷ cho biết, ở Việt Nam hiện nay chưa có nghiên cứu nào về tỉ lệ tự kỷ trong toàn quốc.
Tuy nhiên, một số nghiên cứu ở các bênh viện nhi trung ương và bệnh viện nhi đồng 1 chỉ ra tỉ lệ trẻ em mắc rối loạn phổ tự kỷ đang tăng cực kì nhanh với tốc độ gia tăng từ 122% đến 268%. Tôi thậm chí còn chẳng dám bình luận gì về con số này, chỉ có thể gọi chúng bằng 2 từ “ám ảnh”. Còn bạn?
Bố mẹ ơi! hãy cho con…được chơi
Đó là lời kêu cứu mà bạn phải lắng nghe từ trái tim, bởi bọn trẻ chẳng dám nói ra đâu. Hãy dành một phút quan sát con bạn mệt mõi như thế nào sau mỗi giờ tan lớp học thêm và bạn sẽ nhận ra đều chúng muốn nói.
Nếu ai nhận ra mình đã tạo quá nhiều áp lực học tập cho con, thì hãy dừng lại ngay khi có thể bạn nhé. Chúng ta vẫn còn kịp để cứu một thế hệ.
Phải làm gì bây giờ?
Người Nhật có một cách giáo dục rất lạ, đó là trẻ em ở bậc tiểu học không hề được học BẤT CỨ MỘT MÔN HỌC NÀO ngoài việc học đạo đức và học “chơi” cả. Lý do ư? Đơn giản thôi, họ hiểu trẻ em ở độ tuổi này không cần phải học kiến thức chuyên môn gì cả. Họ muốn dạy trẻ về đạo đức làm người, bổ sung kiến thức xã hội và kỹ năng sống thông qua các trò chơi, các chuyến đi dã ngoại trước đã.
Nói đến đây, tôi bất giác nhìn lại đấy nước ta và thầm nghĩ “Ôi! Trẻ em Việt Nam mình chả khác gì siêu nhân cả”. Hết Toán, Văn, Anh rồi đến Sinh, Sử, Địa thậm chí là thêm cả ngoại ngữ và các lớp học phụ đạo….À mà tôi nghĩ, sau này chúng ta sẽ chẳng bao giờ còn được nghe câu “Xin cho tôi 1 vé về tuổi thơ” nữa đâu! Chúng đã quá…ngán “tuổi thơ” của mình rồi bạn ạ!
Những chuyến đi dã ngoại sẽ mở mang kiến thức cho bé về thế giới bên ngoài, và nhớ lã đã đi dã ngoại thì đừng gò bó quá nhé! Hãy để bé tự do vui chơi và khám phá đúng với mục tiêu của chuyến đi.
Nếu như không có thời gian, bạn cũng có thể mua những món đồ chơi như: đồ chơi vận động (cầu trượt, nhà banh, quả bóng….) hay đồ chơi thông minh (Lego, tranh ghép hình…). Những món đồ chơi này vừa lành mạnh vừa có thể giúp bé phát triển trí tuệ lẫn thể chất. Việc ứng dụng các món đồ chơi vào việc học và phát triển kỹ năng sống cho bé như thế nào chúng ta sẽ bàn luận ở phần sau của series bài viết này các bạn nhé.
Qua bài viết, tôi hy vọng chúng ta sẽ có thể áp dụng được “Học mà chơi – chơi mà học” cho trẻ. Bởi điều đó không chỉ giúp bé giải trí, xả stress mà còn có thể mang lại cho con bạn những bài học giá trị trong cuộc sống nữa đấy!
